İslam’da kapı çalma adabı

Bir kimseyi ziyarete gittiğimizde mümkünse önceden haber vermek ve eve girmeden öncede kapıyı veya zilli edebe uygun şekilde kullanmak gerekir. Her hangi bir kimsenin evine gittiğimizde kapıyı üç defa tıklatmalı ya da zile üçten fazla basmamalıdır. Üç defadan fazla basmak ve kapıyı açmaları için ısrar etmek doğru değildir.

Ayet-i kerimede şöyle buyurulur: “Eğer (girmek istediğiniz) evlerde kimseyi bulamazsanız, izin verilinceye kadar oraya girmeyin! ‘Geri dönün!’ denirse hemen dönün, bu sizin için daha uygundur. Şüphesiz Allah yapmakta olduklarınızı hakkıyla bilendir.” (Nûr, 28) Efendimiz sallellahu aleyhi ve sellem de: “İzin istemek üç defadır. İzin verilirse girersin, verilmezse geri dönersin” buyurmuştur. (Buhârî, İsti’zân, 13)

Kapıda beklerken

Ev sahibinin “kimsiniz?” sorusuna “ben” veya “benim” gibi bilinmezlik ifade eden sözlerle cevap vermek uygun değildir. “Sen kimsin?” veya “kim o?” sorularına ismimizi söyleyerek kendimizi tanıtarak cevap vermeliyiz.

Câbir radıyellahu anh diyor ki: “Resulullah’a geldim ve kapısını çaldım. Resul-i Ekrem:

“– Kim o?” dedi.

“– Benim” diye cevap verdim. Allah Resulü:

«– Benim, benim!» diye tekrar etti. Galiba bu cevaptan hoşlanmamıştı.” (Buhârî, İsti’zân, 17)

Nebiyy-i Ekrem Efendimiz’in âdeti veçhile, kapının biraz gerisinde, sağ ya da sol yanını dönerek durmalıdır. (Ebû Dâvûd, Edeb, 127) Kapının tam karşısında durmamalı biraz kenarda beklemeli, çünkü ev sahipleri belki aniden kapıya çıkabilir kıyafetleri tesettüre uygun olmayabilir. Ya bir çocuk yanlışlıkla evin içi görünecek şekilde kapıyı açabilir.

İçeriye bakılmamalıdır

Bir evin kapısından veya penceresinden içeride kimse var mı diye içeri doğru bakmak tam da cahil insanların yapabileceği bir harekettir. Bu bir nevi röntgencilik yapmaktır ki insanların gizli hâllerine bu şekilde vakıf olmayı yüce dinimiz menetmiştir. (Nur, 30,31) Efendimiz sallellahu aleyhi ve sellem her hangi bir evi gözetlemeyi ve içerisine bakmayı yasaklamıştır. (Bkz. Müslim, Âdâb, 40-41-43)

Yaşadığımız zaman diliminde eğer geçerli bir sebep yok ise apartmanların balkonlarına bakmak da doğru değildir. Aynı şekilde insanların arabalarının içini gözetlemek de yanlıştır. Çünkü tüm bunlar kişilerin özel hayatını ihlaline girer.

Müslüman kimseye başkalarına zarar verme, rahatsız etme ve gözetleme gibi olumsuz davranışlardan uzak durmalıdır. Emin yani güvenilir kimsedir Müslüman.

İzin istenmeli

İçeriye girmeden önce “müsait misiniz” tarzındaki ifadelerle içeri girmek için mutlaka izin almak gerekir. “İzin istemek göz(ün evin ayıplarını görmemesi) için şart kılınmıştır.” (Buhârî, İsti’zân, 11)

Bir sahabi; “Ya Resulallâh, içeriye girmek için annemden de izin alacak mıyım” Diye sorunca Efendimiz:

“– Evet” buyurdu. Adam:

“– Ancak ben onunla beraber ikamet etmekteyim” dedi. Resulullah:

“– Yine de izin almalısın” buyurdu. Adam:

“– Ben onun daimi hizmetçisiyim” dedi. Efendimiz:

“– İzin almalısın! Sen onu çıplak görmek ister misin?” buyurdu. Adam:

“– Hayır” dedi. Allah Resulü tekrar:

“– Öyleyse ondan izin al!” buyurdu. (Muvatta, İsti’zân, 1)

İzin alma meselesi sadece dışarıdan gelenlere ait bir durum değil, ev içinde çocuklar anne babalarının yatak odasına girerken, anne babalar da yetişmiş evladının odasına gireceklerinde ve kardeşler de belli bir yaştan sonra birbirlerinin odalarına girmeden önce kapıyı tıklayıp “girebilir miyim?” diye müsaade almaları gerekir.

Allah azze ve celle şöyle buyurur: “Çocuklarınız ergenlik çağına girdiklerinde, kendilerinden öncekilerin (büyüklerinin) istediği gibi onlar da izin istesinler.” (Nûr, 59)

Önce selam

Bir ziyarete gittiğimizde şayet içeriye davet edilmişsek evvela selam vermeliyiz. Allah azze ve celle şöyle buyuruyor: “Ey iman edenler! Kendi evlerinizden başka evlere, geldiğinizi fark ettirip ev halkına selâm vermeden girmeyiniz!” (Nûr, 27)

Bir sahabi selam vermeden yanına gelince Resulullah Efendimiz sallellahu aleyhi ve sellem: “Geri dön ve Selâmun aleyküm, girebilir miyim? de” buyurdu. (Ebû Dâvûd, Edeb, 127)

Abdülkerim Temizcan/ İrfanDunyamiz.com

• Öğrendiklerimiz:
• Her hangi bir kimsenin evine gitmeden önce haber vermek gerekir.
• Eve gidildiğinde zile en fazla üç defa basılır ve selam vererek içeriye geçilir.
• İçeriden ev sahibi “kimsiniz?” dediğinde ismimizle kendimizi tanımalıyız.
• Evde aile arasında bile olsa odalara girmeden önce müsaade almak gerekir.

• Abdullah bin Mes’ud gerçek bir kahramandı…
• Sosyal medyada yaptığımız hatalar neler?
• İhsan kıvamında üç güzel hayat…
• İnsanın hayatı anlama çabası…
• Suudi Arabistan’da tasavvufun izleri…