İnsan, dünyalık şeylere karşı ne kadar asaletli olur ve tüketim konusunda bir çılgınlığın girdabına girmezse Peygamber Efendimiz sallellahu aleyhi ve sellem’in müjdesine nail olur. Resulullah konuyla ilgili şöyle buyurmuştur: “Dünyaya karşı zahid ol ki Allah sevsin; insanların elindeki şeylere karşı zahid ol ki o zamanda seni insanlar sevsin.”1
Dünyaya karşı zahid olmanın göstergesi, cömert olup verirken verdiğini saymamaktır. Zira Peygamber Efendimiz; “İnfak edin (Allah için hak sahiplerine haklarını verin) verirken saymayın ki Allah da size verirken saymasın; bol bol versin”2 buyurmuştur.
Cimrilikten Allah’a sığınmalı
İnsanın benliğinde mala karşı hırs vardır. “Bu hırs nedeniyle geçmiş ümmetlerin helak olduğunu”3 belirtirken Resulullah, hırs ve cimrilikle imanın aynı kalpte bulunamayacağı uyarısını yapmıştır.4 Geceleri şu duayı yaparak beş şeyden Allah’a sığınmıştır: “Cimrilik, korkaklık, vesveseler, kabir azabı ve kötü ameller.”5
“Dünyalık şeylere karşı aşırı düşkünlük ve ölüm korkusuyla cihaddan kaçmak toplumların niteliklerini kaybettirip kuvveti üstün tutan milletlerin saldırısına neden olan bir durumdur.”6
Dünya nimetlerini putlaştırıp onları ihtiyaç sahipleriyle paylaşmamak ve cimrilik “tedavisi zor olan en büyük derttir.”7 “Bu derde müptela olan birisinin cennete giremeyeceğini”8 duyuran Hazreti Muhammed sallellahu aleyhi ve sellem; “Velev ki yarım hurmayla bile olsa, elinizden geldiği kadar cömert davranarak cehennem ateşinden korunun. Kim ki sadaka verecek bir şey bulamazsa, hiç olmazsa kardeşine güzel söz söylesin.”9
İnsan malı ile imtihandadır
Hem kibar söz konuşmanın hem de fakirlerle mal paylaşmanın müjdesini veren Resulullah sallellahu aleyhi ve sellem şöyle buyurmuştur: “Cennette, içinden dışı, dışından içi gözüken köşkler vardır. Bunlar, konuştuğunda nazik ve kibar konuşan, ihtiyaç sahiplerine yemek yediren, insanlar uykudayken geceleri kalkıp namaz kılanlar için hazırlanmıştır.”10
Kur’an-ı Kerim, elde edilen malların “imtihan nedeni”11 olarak insana verildiğini belirttiği gibi Peygamberimiz de aynı konuya şu hadisiyle vurgu yapmıştır: “Her ümmetin imtihan olduğu bir şey vardır. Bu ümmetin imtihanı ise maldır.”12
“Mal konusunda cömertlik ve cimrilik yapan kimselere her gün iki melek gelir ve her biri şöyle dua eder: ‘Ey Allah’ım! Senin yolunda harcayana, harcadığına karşılık tekrar mal ver.’ Diğeri de: ‘Ey Allah’ım! Harcamayıp cimrilik yapanın malını yok et’.”13
Cömertlik ne güzeldir
Allah yolunda infak ederek cömertlik yapmak insanı Allah celle celaluh’a yaklaştıran salih ameldir. Resulullah bu durumu şöyle açıklamıştır: “Cömert kimse; Allah celle celaluh’a, cennete ve insanlara yakın olup cehennemden uzaktır. Cimri ise: Allah celle celaluh’a, cennete ve insanlara uzak olup cehenneme yakındır. Cahil de olsa cömert olan, cimri abidden Allah celle celaluh’a daha sevimlidir.”14
İnsanın cömert veya cimri olmasında Allah’ı yakinen bilmesi, evrendeki konumunu kavraması, dünyayı ve ahireti iyi tanıyıp algı gücünü artırması çok önemli faktörlerdir. Yaşanılan dünya hayatını tek amaç haline getirip kendini malın mutlak rabbi olarak gören ve kapitalist dünya sisteminin geçerliliğine inanan bir kişinin cömert olması elbette beklenemez.
Ben merkezci bir anlayışa sahip olan bireyler, dünyada olup bitenlere ve yoksulluk sorunlarına tabi ki kayıtsız kalırlar. Maalesef Müslümanlar(!) da bu kültürün etki alanına girmek suretiyle ilkelerini ve samimiyetlerini kaybedip hayatlarını Müslümanca disipline etmemektedirler.
İbretli bir örnek
Malını fakirlerle paylaşma konusunda cimri davrananlara İslâm tarihindeki şu olayı ibret alınır düşüncesiyle arzetmek isteriz:
“İbni Hasasiyye radıyellahu anh, Peygamber Efendimiz’e gelip islâmın emirlerinin zorluğu ve kolaylığı üzerinde yorum yapmış, sonra da “Zekâtsız ve cihadsız bir din” tasavvurundan bahsetmiştir. Bunun üzerine Peygamberimiz, bu zatı omuzundan tutup şiddetle sarsmış ve “Allah yolunda sadaka ve infak yok, cihad yok, o zaman sen ne ile cennete gireceksin?”15 buyurmuştur.
Aynı soruyu dünya sisteminden etkilenen ilkesiz Müslümanlara (!) sormak gerekir. Fakirlerle mallarınızı paylaşmaz, insanlığın itikadi, ahlaki, siyasi, hukuki, ekonomik ve sosyal sorunlarını çözmeye çalışmaz; Allah’ın dinini etkin konuma getirmek, hayata hâkim kılmak için cihad etmezseniz gerçekten ne ile cennete gireceksiniz?
Yüce Allah‘ı hakkıyla bilmeden, hayatın tüm alanlarında O’na teslim olup hayatı O’nun buyruklarıyla anlamlandırmadan, ahireti tanıyıp dünyanın ne olduğunu gerçek anlamda kavramadan vuslata ermek mümkün değildir. Vuslat yolunda mü’minlerin önündeki en büyük engellerden biri de dünyayı gereği gibi tanıyamamaktır.
Dr. Mehmet Sürmeli/ İrfanDunyamiz.com
DİPNOTLAR
1 İbni Recep, Camiul ulum, c.II, s174
2 Müslim, 12, Zekat, 28, had no: 1029, c I, s 713
3 İbni Hamza, Esbab-ı vurudi’l hadis, had no: 852, c. II, s 206
4 Ahmed, Müsned, (tah. Muhammed Şakir), had no: 7474, c. XIII, s 220- 221
5 Ahmed, Müsned, (tah. Muhammed Şakir), had no:145, c.I, s 218
6 Ahmed, Müsned, (tah. Muhammed Şakir), had no:8698,c. XVI, s290
7 İbni Hişam, Siret, c. II, s 104
8 Ahmed, Müsned, (tah. Muhammed Şakir), had no: 32,c I, s 33; Tirmizi, 41,Birr ve Sıla, had no: 1963, c. IV, s 343
9 Ahmed, Müsned, (tah. Muhammed Şakir), had no: 13276, c. VI, s 350
10 Hakim, Müstedrek, had no: 4283, c III, s 14
11 Bak: Enfal 8/28
12 Tirmizi, 26, Zühd, had no: 2336, c IV, s 569
13 Müslim, 12, Zekat, 17, had no: 1010, c I, s 700
14 Tirmizi, 40, Birr ve Sıla, had no: 1961, c. IV, s 342
15 Hakim, Müstedrek, had no: 2421, c. II, s 89-90
İstikamet Yazıları ↗
İslam’ın şuur boyutuna vurgu yapan yazıları okumak için tıklayın.
Kaynak Metinler ↗
İlim yolcuları için derlenmiş temel dini metinlere ulaşmak için tıklayın.