Elbise ve ev eşyalarının zekâtının verilmesi gerekir mi?

Soru: Kullanmadığımız elbise ve ev eşyalarının zekâtının verilmesi gerekir mi?

Cevap: Havaic-i asliyye, temel ihtiyaçları karşılayan, bu yüzden de zekata tabi olmayan maddi varlıklar demektir. İslam’da diğer bedeni ve mali yükümlülüklerde olduğu gibi, zekatta da mükellefin durumu göz önünde bulundurularak, ona makul ve taşınabilir bir sorumluluk yüklenmiştir. Bu nedenle İslam bilginleri, zekat ve sadaka-i fıtr ile yükümlü olmak için, kişinin ve bakmakla yükümlü olduğu aile bireylerinin temel ihtiyaçlarından fazla olarak nisap miktarı mala sahip olma şartını aramışlardır.  

Temel ihtiyaç miktarı mal, kişinin yaşaması için zaruri olan miktardır. Temel ihtiyaç maddeleri insanın hayat ve hürriyetini korumak için muhtaç olduğu şeylerdir. Bunlar, genel olarak, nafaka, oturulan ev, ev eşyası, ihtiyaç duyulan elbise, borç karşılığı mal, sanat ve mesleğe ait alet ve makineler, binek taşıtları, ilim için edinilen kitaplar gibi eşyadır. (Mevsıli, İhtiyar, İstanbul, ts. , I, 100)

2. Kişinin kıyafetlerinin kaç tanesinin ihtiyaç olduğu, zamana ve bölgeye göre değişir. Buna göre kişinin 10 takım veya 15 takım kıyafeti de, yerine göre, ihtiyaç kapsamında olabilir. İhtiyaç fazlası olup elde tutulan ve satma gayesi de bulunmayan kıyafetler ise doğrudan zekata tabi değildir. Çünkü bunlar, asli ihtiyacın dışında olsa bile, zekatın bir diğer şartı olan “nâmi” olma yani artıcı olma özelliğine sahip değildir. Bu sebeple bunlar zekat hesabına katılmaz.

Fakat bunlar kişinin zekat alıp alamayacağında, kurban ve fitre ile sorumlu olup olmamasında etkili olur. Şöyle ki, kişinin evinde tuttuğu ve satma niyeti bulunmayan ihtiyaç fazlası kıyafetler, ev eşyaları ve diğer malların değeri nisap miktarını aşıyorsa, bu kişinin kurban kesmesi ve fitre vermesi gerektiği gibi, kendisi zekat da alamaz.  

Mehmet Kapukaya/ İrfanDunyamiz.com

• Mehmet Feyzi Efendi farklı bir zattı…
• Celalettin Ökten Hoca sade yaşardı…
• Konya günlerim böyle başladı…
• Makama gelince beni tanımadı…
• İz bırakan mal müdürü Neşet Özerdem