İnsan mutlaka bir takım yanlışlar yapar. Aslolan günahta ısrar etmeyip tövbe etmektir. Resulullah sallellahu aleyhi ve sellem şöyle buyuruyor: “Her insan hata yapabilir. Fakat hata yapanların en hayırlısı çokça tövbe edendir.” (Tirmizî, Kıyâmet, 49/2499; İbn-i Mâce, Zühd, 30)
Tövbe eden bir kul evvela pişman olmalıdır. Kalbinde bir hüzün, Rabbine karşı mahcubiyet hissetmelidir. Sonra da bir daha o günahı yapmamaya niyet etmeli ve bu konuda Rabbinden yardım istemelidir. Eğer yaptığı günah kul hakkı olan bir mevzu ise sadece tövbe etmek yeterli değil, kimin hakkına girdiyse o kişiden veya kişilerden helallik almalı onların haklarını iade etmeli ve uğrattığı zararı telafi etmelidir.
Müflis kimdir
Ebü Hüreyre radıyallahu anh’den rivayet edildiğine göre, Resulullah sallellahu aleyhi ve sellem: “Müflis kimdir, biliyor musunuz?” diye sordu. Ashab-ı Kiram; “Bizim aramızda müflis, parası ve malı olmayan kimsedir” dediler.
Bunun üzerine Resulullah sallellahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu: “Şüphesiz ki ümmetimin müflisi, kıyamet günü namaz, oruç ve zekât sevabıyla gelip, fakat şuna sövüp, buna zina isnat ve iftirası yapıp, şunun malını yiyip, bunun kanını döküp, şunu dövüp, bu sebeple iyiliklerinin sevabı şuna buna verilen ve üzerindeki kul hakları bitmeden sevapları biterse, hak sahiplerinin günahları kendisine yükletilip sonra da cehenneme atılan kimsedir.”(Müslim, Birr 59. Ayrıca bk. Tirmizî, Kıyamet, 2)
Tövbede en önemli edep, kulun Rabbinin rahmetinden ümidini kesmemesidir. Bazıları; “Benim günahım çok Allah beni affetmez” gibi sözler sarf ediyorlar. Hâlbuki Yüce Rabbimiz samimi tövbe eden kulları bağışlayacağını beyan ediyor: “De ki: Ey haddi aşarak nefislerine karşı israf etmiş olan kullarım! Allah’ın rahmetinden ümit kesmeyin. Çünkü Allah, bütün günahları bağışlar. Şüphesiz ki O, çok bağışlayıcıdır, çok merhamet edicidir.” (Zümer, 53)
Bazı hususlar
Günahlardan sakınmak Tövbede sadık kalabilmek için bazı hususlara riayet etmek gerekir. Evvela sadıklarla beraber olmaya dikkat edilmelidir. İyi arkadaş iyiliğe kötü arkadaş ise kötülüğe götürür. Bundan dolayı çevremizde bulunan arkadaş ve dostları iyi seçmeliyiz. Allah azze ve celle şöyle buyurur: “Ey iman edenler! Allah’a karşı gelmekten sakının ve doğrularla beraber olun” (Tövbe 119)
İkinci husus haramlara yaklaşmamak ve onlardan uzak durmaktır. Mesela zina konusunda Rabbimiz; “Zinaya yaklaşmayın! Çünkü o hayâsızlıktır, çok kötü bir yoldur.” (İsra, 32) buyurur. Burada zina yapmayın değil zinaya yaklaşmayın buyruluyor. Çünkü yaklaşmak kişiyi o günahı işlemeye sevk eder. Müstehcen filmleri izleyen, görüntülere bakan bir kimse zamanla daha fazla günah işlemeye başlar.
Her konuda durum böyledir aslında, yani bir defadan bir şey olmaz deyip haram yiyen ve kul hakkına giren bir kimse daha sonra haksız kazanca alışacaktır. Bundan dolayı harama alışmamak için kaçınmak ve yaklaşmamak gerekir.
Bir diğer husus salih amelleri arttırmaktır. Namaz, oruç, dua ve zikir gibi ibadetlere devam etmek, insanlara faydalı hayırlı işlerde koşturmak kişinin günahlara gitmesine engel olur. Çünkü bu ameller vesilesi ile kalpte inkişaf, uyanış ve manevi diriliş hâsıl olur. Böyle bir gönül sahibi kolay kolay kötülük yapmayı düşünmez.
İşte bu hususlar yani, iyi arkadaş edinmek, haramlara yaklaşmamak (şüphelilerden sakınmak) ve salih amele devam etmek haramlardan korunmaya ve tövbede samimi olmaya vesile olur.
Abdülkerim Temizcan/ İrfanDunyamiz.com
- Öğrendiklerimiz:
- Günahlara pişman olmak ne güzeldir.
- Tövbe, işlenen günahları bir daha yapmamaya ve istikamet üzere yaşamaya niyet etmektir.
- Günahlar arasında kul hakları varsa o kişi veya kişilerden helallik almak ve zararını telafi etmek gerekir.
- Allah’ın rahmetinden ümidi kesmemek lazımdır.
- Haramlara yaklaşmamak için teyakkuzda olmak elzemdir.
- Günahlara bulaşmak istemiyorsak arkadaş çevresine dikkat etmeliyiz.
- Salih amelleri arttırmak da günahın önüne geçen bir settir.
Adab-ı Muaşeret↗
Sosyal hayattaki edep ve görgü kurallarına dair yazılar okumak için tıklayın.
Şahsiyet Gelişimi↗
Müslümanca hassasiyetlerle yazılmış kişisel gelişim yazıları okumak için tıklayın.