Dinimize göre tuvalet adabı

Taharet maddi ve manevi pisliklerden temizlenmek anlamına gelmektedir. Yani necâset denilen maddî pislik ve hades denilen ibâdetlere mâni hükmî kirlilik hallerinden temizlenmek demektir. İki tür taharet vardır. Birincisi hadesten taharettir; abdestsizlik, cünüplük, hayız ve nifastan temizlenmedir. İkincisi necâsetten tahârettir; vücut, elbise veya ibadet yerinin dinen pis sayılan maddelerden temizlenmesidir.

Halk arasında tuvalet temizliğine taharetlenmek denir. Taharet adabı denildiğinde de bundan genellikle tuvalet adabı anlaşılır. İslam tuvalet adabına kadar öğreten bir dindir. İslam’ın orijinalliği de buradadır. Tuvalet adabı ile ilgili Müslümanların bilmesi gereken bilgiler şunlardır.

İlk olarak

Öncelikle tuvalete girerken çoraplar çıkartılmalı, etekler veya pantolo­n paçaları sıvanmalı, üzerimize pisliklerin sıçramayacak şekilde gereken bütün tedbirler alınmalıdır. Tuvalete sol ayağımızla girip sağ ayağımızla çıkmalıyız.

Tuvaletlerde avret yerleri açıldığı için, orada bir perde olması için besmele çekilmelidir. Bu konuda Resulullah sallellahu aleyhi ve sellem şöyle buyurmuştur: “Cinler ile Ademoğulların avret yerleri arasındaki perde, ki­şinin tuvalete girmek istediği zaman Bismillâh’ demesidir.”(İbni Mâce, Hadis No, 297)

Tuvalete girerken “Allahümme innî eûzü bike minel hubsi vel habâis” duasını okumak gerekir. Aynı şekilde tuvaletten çıkınca da; “Elhamdülillâhillezî ezhebe anil eza ve âfâni ya da gufranek” duası okunmalıdır. (Müslim, Hayz, 122;İbn-i Mâce, Tahâret, 10)

Bazı edepler

Tuvalete girerken elinde, Allah Teâlâ’nın ismi veya Kur’an-ı Kerim yazılı bir nesne bulunmamalı. Cepte veya kapalı olursa mahzuru olmaz. Tuvalette zikredilmez, ayet okunmaz, selam verenin selamı alınmaz. Aksıran ise kalbinden ‘Elhamdülillah’ der.

Rasulullah Efendimiz ayak­ta su dökmeyi yasaklamıştır. (Tirmizî, Tahâret, 8) Bundan dolayı dinen mekrûh­tur. Oturarak abdest bozmak, hem temizlik hem de sağlık bakımından daha doğrudur. İnsan tuvalete oturduğu zaman karın kasları kasılır ve dizler karına basınç yapar. Böylece idrar torbası daha güzel boşalır ve prostad gibi sorunlara sebebiyet vermez.

Tuvalet bir ihtiyacın giderilmesi için vardır. Tuvalette konuşmamalı, çok oturmamalı, gazete okumak ve şarkı söylemek, sigara içmek ve sakız çiğnemek gibi hallerden sakınmak gerekir. Burada lüzumsuz yere fazla durmak bir takım vesveselere sebebiyet verebilir. Bu mekânlarda zaruri durumlar hariç fazla vakit geçirilmemelidir.

Dikkat edilir

Olur olmaz yerlere abdest bozmak yasaklanmıştır. Allah Resulü sallellahu aleyhi ve sellem şöyle buyurmuştur: “Lânete maruz kalacağınız üç şeyi yapmaktan sakının: Pınar başlarına, yol ortasına ve insanların gölgelendiği yerlere abdest bozmayın!” (Ebû Dâvûd, Tahâret, 14/26; İbn-i Mâce, Tahâret, 21)

Tuvalette abdest bozarken, mümkün mertebe önü ve arkayı kıbleye getirmemeli. Sola doğru meyletmeli.

Tuvalet sonrasında istinca konusunda çok dikkatli olunmalıdır. Önden ve arkadan necaset çıkınca, bu yerleri temizlemeye istinca denir. Sol el ile taharetlenmeli. Sol elinde, istincaya mâni bir özür varsa, sağ elle istinca yapmasında kerahet yoktur.

Tuvalet peçetesi, su ve daha sonra tekrar peçete ile temizlik yapmak gerekir. Temizlendikten sonra, erkekler istibra yapmalıdır. İstibra, idrar yolunu idrardan temizlemek, yani damla kalmasına engel olmak demektir. Yani tuvalet ihtiyacını gidince hemen abdest almayı bir miktar bekledikten sonra abdest almak daha uygun olur. Yürümek ve hafif öksürmek yolu ile de istibra yapılır.

Taharetlenme uygun bir şekilde yapıldıktan sonra “abdestim oldu mu olmadı mı” diye vesveseye kapılmamak gerekir. Tuvalete besmele ile girip gerekli adabı yerine getiren kişi bu vesveselere karşı da önlem almış olur.

Abdülkerim Temizcan/ İrfanDunyamiz.com

• ÖĞRENDİKLERİMİZ
• Tuvalete girerken ve çıkınca duaları okumak, sağ ayakla girip sol ayakla çıkmalı.
• Tuvalette konuşulmamalı ve zaruret dışında durulmamalı.
• İstinca ve istibraya dikkat edilmeli.
• Tuvaletten çıkınca elleri yıkamalı.
• Hem evde hem de okullarda Camilerde ve çarşılarda bulunan umumi tuvaletlerin temiz tutulması pis bırakılmaması gerekir. Bu konularda daha küçük yaşta çocuklarımıza temizliğin dinimizde ki yeri ve önemi anlatılmalıdır.

• Selât-ü selam hassasiyeti…
• Seyda Muhammed Konyevi’den Güzel Eser
• Mehmet Feyzi Efendi farklı bir zattı…
• Celalettin Ökten Hoca sade yaşardı…
• Konya günlerim böyle başladı…